با آغاز ماه مبارک رمضان در کشور اسپانیا، خبر آغاز این ماه و روزهایی که در آن مسلمانان این کشور با جمعیتی حدود ۲.۲ میلیون نفر، یک ماه را روزه می گیرند در مطبوعات و رسانه های این کشور به شکل گسترده ای بازتاب یافت. در بیشتر این مطالب منتشر شده، روزهای آغاز و پایان ماه رمضان و نیز توضیحاتی درباره عمل روزه گرفتن ذکر شده بود و در برخی از آنها نیز جایگاه روزه به عنوان یکی از پنج «رکن دین اسلام» در کنار شهادتین، نماز، زکات و حج معرفی شده بود.  پرداختن به اسلام با این صورتبندی به دلیل غلبه جمعیت اهل تسنن نسبت به شیعیان است.

اما مهمترین رخداد فرهنگی در اسپانیا در طول ماه مبارک رمضان در شهر کوردوبا و با عنوان برنامه «شب های رمضان» در حال انجام است. این برنامه از سال ۲۰۰۶ در شهر مادرید و با حمایت دولت منطقه ای مادرید آغاز شد. هدف از برگزاری این برنامه نیز معرفی آیین های فرهنگی مسلمانان به جامعه اسپانیا و در نتیجه ایجاد نزدیکی بیشتر و همزیستی بهتر شهروندان اعلام شد. نخستین دوره آن نیز در محله «لاواپیس» مادرید برگزار شد که یکی از محله های چند فرهنگی و منحصر به فرد مادرید است و بخشی از جمعیت مسلمان نیز در آن زندگی می کنند. به تدریج و در سال های بعدی این برنامه ابعاد گسترده تری یافت و تشکل های مختلف اسلامی نیز در آن مشارکت کردند و با همکاری شهرداری مادرید، دولت منطقه ای، شورای اسلامی اسپانیا (Junta Islámica de España) و خانه عرب، تعداد این برنامه ها در معرفی جامعه مسلمان و آداب و رسوم و فرهنگ آن گسترده تر شد. اما با ورود احزاب راستگرا به دولت منطقه ای و نیز شیوع همه گیری کرونا، چند سالی است که این برنامه فرهنگی در مادرید برگزار نمی شود و مرکز ثقل برنامه های رمضانی در اسپانیا به شهر کوردوبا تغییر یافته است. با این حال پس از تجربه سال ها برگزاری این مراسم در اسپانیا، برنامه شب های رمضان تبدیل به رخدادی آشنا و جذاب برای اهالی فرهنگ در اسپانیا شده است.

مرکز فرهنگی خانه عرب به عنوان یکی از محورهای اصلی برگزاری برنامه شب های رمضان، در دفتر خود در شهر کوردوبا میزبان شماری از فعالیت های فرهنگی شامل کنسرت موسیقی، کنفرانس و رونمایی از کتاب ها و محصولات فرهنگی است و موسسه «حلال» نیز در این برنامه با خانه عرب مشارکت نزدیکی دارد. دو نهاد شهرداری کوردوبا و شورای اسلامی اسپانیا نیز در برگزاری برنامه همکاری دارند.

برنامه های فرهنگی خانه عرب برای شب های رمضان ۲۰۲۲ که در شهر کوردوبا برگزار می شود در جدول زیر آمده است:

اما همزمان با این برنامه ها، موسسه حلال اسپانیا نیز برنامه های متنوعی را در راستای هدف اصلی یعنی معرفی فرهنگ اسلامی به جامعه اسپانیا تدارک دیده است. در زیر فهرست برنامه های این موسسه در شهر کوردوبا ارائه شده است:

اِبرو: کارگاه کاغذهای رنگی شده ترکی

در راستای توجه به هنرهای بومی و قدیمی کشورهای اسلامی، از خانم نورا عمر هنرمند اهل ترکیه دعوت شده است تا در کارگاهی عمومی شیوه سنتی ساخت کاغذهای تزئینی را برای دکور خانه به افراد علاقه مند آموزش دهد.

معرفی کتاب «خطبه های دار الروم»

در مرکز فرهنگی پلازا دلا کونچا در شهر کوردوبا آخرین کتاب نوشته شده توسط «آنتونیو دیگو» با عنوان خطبه های دار الروم مورد بررسی قرار می گیرد. علاوه بر نویسنده، اسلام شناس اسپانیایی آنتونیو ناوارو و نیز ریاست شورای اسلامی اسپانیا خانم ایزابل رومرو در این برنامه حضور دارند.

دوره تخصصی «اسلام و میراث در اروپا»: اسلام برای اروپاییان چه معنایی دارد؟

این دوره تخصصی توسط بنیاد «فوئنتس» اسپانیا برگزار می شود و در این روز نخستین جلسه از آن با حضور خوزه آنتونیو گونزالس آلکاتود (از دانشگاه گرانادا) و خلید نیتو (از بنیاد مسجد سویل) برگزار می شود و موضع صحبت آنان نیز برسی معنای اسلام در نزد اروپاییان است.

در دومین جلسه برنامه ریزی شده در این دوره، موضوع بحث میراث مادی اسلامی در اروپا و قابلیت تبدیل آن به جاذبه گردشگری برای مسلمانان جهان است. افراد حاضر در این جلسه عبارتند از: ماریا دل مار (دانشگاه کرودوبا)، ویکتوریا تراسوباراس (مرکز خانه مدخر)، بلن کوئنکا (از مرکز گردشگری دنیا حنا) و ویرجینا لوکه (مشاور در مدیریت میراث فرهنگی در اسپانیا ).

سومین نشست از این دوره نیز با موضوع میراث غیر مادی اسلامی: از طعم ها تا تفکرات برگزار می گردد. در این نشست سرآشپز رستوران اسلامی «نور»، با مدیر بنیاد «فوئنتس» اسپانیا آقای آنتونیو د دیگو، در خصوص میراث غیرمادی یا معنوی مسلمانان در اروپا که اغلب به چشم نمی آید و پنهان است سخن خواهند گفت.  

دوره علم و استعلا: درباره نور، مخاطبان هم عصر ابن عربی

در این دوره گفتگویی برقرار خواهد شد با موضوع متفکر بزرگ مسلمان، محی الدین عربی، میان آقای ایسماین پررا (از دانشگاه مالاگا) و اسلام شناس اسپانیایی آنتونیو د دیگو (دانشگاه پابلو د اولاویده). این دو می کوشند در این گفتکو آراء متافیزیکی ابن عربی را با نظریه های جدید علمی امروز توضیح دهند.

در جلسه دیگری از این دوره متخصص برجسته علم تغذیه در اسپانیا نازارت کاستیانوس و متخصص تولید مواد غذایی آماتول عظیم سیدا (از موسسه حلال) در مورد تاثیرات روزه بر اعضای بدن انسان و به ویژه ذهن او و آنچه علم امروز از این عبادت می تواند بفهمد گفتگو می کنند.

معرفی کتاب دیوان حلاج نوشته خلیل بارسنا اسلام شناس اسپانیایی موسسه مطالعات صوفی اسپانیا و نیز برگزاری مراسم رقص صوفیانه یا همان سماع توسط گروه معرفت که از سوی وزارت فرهنگ ترکیه برای اجرای برنامه معرفی شده اند از دیگر برنامه هایی است که در ماه مبارک رمضان امسال در کورودوبا برگزار می شود.